Na czym polega zakładowy plan kont?

Na czym polega zakładowy plan kont?

Ustawa o rachunkowości wskazuje, które podmioty są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jednostki te mają jednak kilka możliwych rozwiązań, które stosują w ramach sprawozdawczości finansowej. Sposób działania danego podmiotu powinien być wykazany, zgodnie z ustawą o rachunkowości, w polityce rachunkowości danej jednostki. Jednym z takich rozwiązań jest zakładowy plan kont. Planem kont nazywamy układ kont księgowych obowiązujący w danym, konkretnym podmiocie gospodarczym. Jego celem jest uporządkowanie i usystematyzowanie ewidencji operacji gospodarczych.. Plan kont to lista, która określaj porządek poszczególnych kont w księgach rachunkowych.
Zakładowy plan kont powinien zawierać klasyfikację kont z uwzględnieniem specyfiki działalności danej jednostki, potrzeby zarządzających oraz regulacje prawne. Za ustalenie zakładowego planu kont odpowiedzialny jest kierownik jednostki.
Ustawa o rachunkowości ( art. 10 ust. 1 ) wskazuje, że każdy podmiot, który podlega przepisom prawa bilansowego powinien posiadać dokumentację, która precyzyjnie opisuje przyjęte przez nią zasady rachunkowości. Prawo bilansowe nakazuje aby w ustalonej polityce rachunkowości znalazły się zasady dotyczące sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych,a szczególnie zakładowego planu kont zawierającego wykaz kont księgi głównej, zasady klasyfikacji zdarzeń księgowych, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej.

Druk ID-BP Informacja dodatkowa

e-Sprawozdanie finansowe wysyłka online do eKRS i KAS za 2022 w najnowszej wersji (v1-2)
e-Sprawozdania finansowe w najnowszej wersji (v1-2) i e-Deklaracje CIT-8 przygotujesz i e-wyślesz w module programu fillup, w którym znajdziesz także e-deklaracje CIT oraz inne druki, formularzy oraz wzorów pism i umów, związane z zamknięciem roku podatkowego. CIT-8 i e-Sprawozdania finansowe w fillup działa, jak Księgowa chciała. Sprawdź!
Wyślij elektronicznie CIT-8 do e-deklaracje.gov.pl i e-Sprawozdanie finansowe do e-KRS i KAS online »

Co powinien zawierać zakładowy plan kont?

Zakładowy plan kont to lista, która zawiera wykaz kont (ich nazw i symboli), która jest dedykowana dla konkretnej jednostki gospodarczej.

Zakładowy plan kont powinien zawierać:

  • wykaz kont księgi głównej,
  • przyjęte zasady klasyfikacji operacji gospodarczych,
  • zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej.

Rodzaje kont w zakładowym planie kont

Na zakładowy plan kont składają się dwa rodzaje kont - konta syntetyczne (konta księgi głównej) i konta analityczne (konta ksiąg pomocniczych).

Konta syntetyczne prowadzone zgodnie z art. 15 ustawy o rachunkowości. Są nazywane również kontami głównymi lub kontami księgi głównej. Mogą być zarówno kontami bilansowymi lub wynikowymi. Natomiast konta analityczne, zgodnie z art. 16 ustawy o rachunkowości prowadzi się w celu uzupełnienia i uszczegółowienia zapisów księgi głównej. Pełnią funkcję pomocniczą i działają na zasadzie zapisu powtarzanego – tzn. zapis w księdze głównej na kontach syntetycznych jest powielany na kontach analitycznych.

Dodatkowo do ww. zespołów kont syntetycznych i analitycznych można utworzyć konta pozabilansowe, których sald i obrotów nie uwzględnia się w sprawozdaniu finansowym. Celem zakładania takich kont jest uproszczenie analizy księgowania zdarzeń gospodarczych.

Zakładowy plan kont a zespoły kont księgowych

O tym jak bardzo szczegółowy będzie plan kont danej jednostki w dużej mierze decyduje zakres prowadzonej działalności, jej rodzaj, skala działalności, struktura organizacyjna oraz wymagania jednostki zarządzającej. Tworząc zakładowy plan kont, należy zwrócić uwagę na zależności pomiędzy ilością kont syntetycznych i niezbędną liczbą kont analitycznych. Im więcej zaplanujemy bardziej szczegółowe będą konta syntetyczne, tym mniej będziemy potrzebować kont analitycznych.

Wzorcowy układ zakładowego planu kont porządkuje konta w ramach dziewięciu zespołów ponumerowanych kolejno od 0 do 8, Zespoły kont we wzorcowym zakładowym planie kont występują następująco:

  • Zespół 0 – Aktywa trwałe;
  • Zespół 1 – Inwestycje krótkoterminowe, kredyty oraz udziały (akcje) własne;
  • Zespół 2 – Rozrachunki i roszczenia;
  • Zespół 3 – Materiały, towary i rozliczenie zakupu; 
  • Zespół 4 – Koszty w układzie rodzajowym i ich rozliczenie;
  • Zespół 5 – Koszty w układzie kalkulacyjnym (według typów działalności) i ich rozliczenie;
  • Zespół 6 – Produkty i rozliczenia międzyokresowe;
  • Zespół 7 – Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem;
  • Zespół 8 – Kapitał (fundusz) własny, rezerwy, fundusze specjalne i wynik finansowy.

W ramach poszczególnych zespołów tworzone są grupy i podgrupy,które szczegółowo oddają sytuację majątkową i finansową przedsiębiorstwa.

W zakresie danego, konkretnego zespołu podmiot może założyć dowolną liczbę kont. Muszą one jednak być ze sobą powiązane tematycznie, zgodnie z ich ekonomicznym uzasadnieniem oraz związane z charakterystyką danego zespołu.

Konta bilansowe, konta pozabilansowe i konta wynikowe

Konta księgowe z uwagi na pełnione przez nie funkcję możemy podzielić na:

  • konta bilansowe - to konta aktywów i pasywów, czyli zasobów majątkowych przedsiębiorstwa oraz źródeł ich finansowania; konta te zawierają operacje, które wpływają na stan aktywów i pasywów w bilansie przedsiębiorstwa
  • konta pozabilansowe - konta na których księguje się zdarzenia, które nie są uznane za operacje gospodarcze i nie wpływają na bilans i rachunek zysków i strat jednostki ale chociażby z powodów kontrolnych czy sprawozdawczych powinny być zarejestrowane; konta takie charakteryzują się jednostronnym zapisem
  • konta wynikowe - to konta zawierające koszty i przychody oraz zyski i straty nadzwyczajne, które przekładają się na wynik finansowy podmiotu.

Proces sporządzenia i wysłania do e-KRS e-sprawozdania finansowego w spółce z o.o.